De sociale media staan er vol mee zolang je maar wil kijken, op online vakgerelateerde kanalen vind je het ook regelmatig terug. Middernacht shoppers, shoppers die zo enthousiast zijn over je jouw producten dat ze niet kunnen wachten tot openingstijd om het mee te nemen. Dita, Cartier, Vue d’or, luxe merken met een torenhoge uitstraling. Ze hebben liggen in de schappen, lijkt tegenwoordig meer een open uitnodiging voor…… Maar rechtvaardigt het etnisch profileren? Is dat zelfs met ons werk, sociaal acceptabel?

Fast forward, een redelijk drukke donderdagmiddag, drie wachtende in de winkel. Één verkoop en één refractie. Iedereen is gezien en begroet en is gesetteld in “even wachten” modus. De deur gaat open en er stapt een bewakingscamera-beeld persoon de winkel in, om het maar typerend te omschrijven, “een a-typisch hollandse jongen” in een donkerbruine jas, bontkraagje, iets te dik goudkleurig klokkie om de linkerpols. Druk telefonerend loopt ie regelrecht op de Dita’s af…. Een knikje en een goedemiddag werd beantwoord met een nonchalant knikje omhoog, druk blijven doorpraten in zijn IPhone. Mag je dan vanaf nu gaan etnisch profileren?

Profileren, blijkt niet alleen voorbehouden aan “profilers”, ondertussen profileert elke generatie.

Ik ken de stereotyperende beelden online, dus op basis van alleen dat ben je scherper en alerter dan normaal. Ik kon er niet omheen, maar ik was al druk aan het profileren. Mijn wachtende klanten, waar ik ondertussen aan toe was gekomen, hadden de jongen in kwestie ook zien aankomen. En wezen mij vriendelijk doch kordaat op het feit dat ik “hem” misschien maar eerst moest helpen… Want ja zo’n conservatief deadcentre biblebelt dorp daar zijn mensen wel net zo vriendelijk dat ze anderen eerst laten gaan, als ze ze niet vertrouwen natuurlijk… Want op het moment dat jij met je zakje broodjes ietsje vlotter bij de kassa bent, staat er wel zo’n 80 jarige conservatieve deadcentre biblebelt vrouwtje te roeptoeteren in je oor, dat zij al drie uur onderweg was naar deze kassa en voordringen niet past voor een Godsvrezend mensch. Etnisch profileren lijkt voor elke generatie weggelegd in elk geval.

En ik wil het niet, etnisch profileren. Ik wil mijzelf zien als de hopeloos naïeve romanticus die in iedereen gelijkwaardig ziet! Dus ik hielp de mensen gewoon op beurt, niet iemand voortrekkend die leek alsof ie thuis hoort op beveiligingsbeelden die online te pas en te onpas gedeeld worden. De klanten vonden het vreemd, vakgenoten vonden het vreemd, hell zelfs familie vond het vreemd. Sterker nog, men was van mening dat ik sterker en duidelijker had etnisch moeten profileren. Zeker toen de bij “gebrek aan bewijs” de -rot-op-naar-je-eigen-land-draaideur-crimineel al foto’s begon te maken van de monturen. Een opvallende mening, immers enkele mensen die op dat moment ook binnen stonden in de winkel hadden namelijk in een eerder stadia foto’s gemaakt van monturen.

Ik ben koppig geweest, ik heb het niet gedaan…. Ik heb niet nadrukkelijk etnisch geprofileerd, ondanks dat zoveel mensen wel dat advies ter plekke en naderhand gaven. Hij liep uiteindelijk binnen vijf minuten de winkel weer uit, zonder aankoop of aandacht geschonken te hebben aan de mensen in de winkel. Opmerkingen nadat de deur achter hem was dichtgevallen? “Hopelijk heb je een goede verzekering”, “kan ie vast in Turkije niet kopen, allemaal nep daar”, “Wat moet zo’n jongen ook hier”. Pijnlijk, fout en behoorlijk irritant.

Eerste indrukken, wij krijgen allemaal mee dat een eerste indruk onuitwisbaar is. Maar wat als je eerste indruk voor jou bepaald wordt?

First impressions matter, maar blijkbaar zijn wij al zover verpest dat wij er standaard vanuit gaan dat als er iemand uitziet als een a-typische Hollandse jongen wij als eerste klaar staan met een negatieve mening. Fijn om in een land te leven tjokvol meningen, maar verschrikkelijk om te wonen in een land waar die meningen gevormd worden door te profileren en first impressions klaarblijkelijk zo maakbaar zijn als gevulde koeken.

Oh en de winkel? Niet bezocht door nachtelijke shoppers, niet overvallen, geen monturen ontvreemd… De één noemt het vreemd, ik wil graag denken niet meer dan normaal.

Wij profileren, en ondanks het feit dat het misschien niet zo moeten, is het zo ingeburgerd als je bammetje kaas in je lunchpakket. Tijd voor verandering? Het lijkt mij een goed plan. Maak een goede start door de blog te delen, en bewuster om te gaan met je gedrag in je winkel. #besociableandshare!