Dames en Heren en optiekbeesten, een casus: U krijgt een jongedame in uw winkel, sterkte R -0.50/L -2.00 gemiddelde pupildistantie 32.0mm/32.0mm. Ze heeft haar zinnen gezet op een goudkleurige volrand pilotenbril, diameter van het glas is 70mm. Wat is uw glasadvies in deze?

Ik zie deze klant nog tegenover mij zitten, ongelukkig, want de bril kijkt onrustig. Ze heeft last van schitteringen door lichtbronnen in het glas. Ik buig mijn hoofd over het meegenomen recept en lees met enige vorm van verbazing het volgende recept.

R Enkelvoudig RX 1.67 Super AR S-0.50/ L Enkelvoudig RX 1.67 Super AR S-2.00. Ik verbaas mij enigszins nog over het feit dat deze verkooptijger nog net niet gegaan is voor een asferisch ontworpen enkelvoudig glas. Ik schuif het blaadje van mij af, druk mijn bril weer stevig op de neus en neem een slok koffie, indringend kijk ik de jongedame in kwestie aan en vraag haar waarom ze zo’n overgecompliceerd glas heeft genomen voor de sterkte die ze heeft.

De stilte die valt is veelzeggend en intimiderend, “de opticien heeft het geadviseerd” zei ze. Wat zei de opticien precies vroeg ik. “Volgens de opticien moest ik 2 keer verdunnen om geen last te hebben van een vissenkom effect, omdat anders het -2 glas veel te zwaar zou gaan worden, omdat het -2 glas te bol zou gaan staan….”

“Kleine kanttekening vanuit mijn kant, ik hoor natuurlijk maar 1 kant van dit verhaal, maar de informatie die ze gaf was wel erg specifiek voor een “normale” optiek klant…”

Ik weet niet hoe het bij jullie zit, maar ik heb nog nooit, nog nooit zoveel bullshit bij elkaar gehoord om te kiezen voor een 1.67 glas bij dit soort waarden in een volrand montuur. Tijd om mijn schrijfblok op te warmen, mijn spandex onderbroek en bodysuit aan te trekken en daar iets ongegeneerd van te vinden.

Overpeinzing 1: verdunningen maken het glas lichter, als we praten over de stap van 1.5 naar 1.6 dan wordt het glas inderdaad lichter bij een verdunning. Echter als we gaan van 1.6 naar 1.67 dan wordt in bijna alle gevallen het glas eerder weer iets zwaarder, dit vanwege de toenemende massa van het product. En nu praten we bij deze sterkte over tienden van grammen, dus is de vraag of het een ernstig merkbaar verschil zou maken?

Overpeinzing 2: Vissenkom effect, het lijkt mij sterk dat iemand die al brildragend is spontaan last gaan krijgen van een vissenkom effect zonder een 1.67 glaswerk. Dit leek mij al een non-argument maar die won nog extra aan “non-waarde” aangezien de vorige bril voorzien was van een whopping 1.6 glas!

Overpeinzing 3: Het zo vlak mogelijk maken van het bollere glas. Een lastiger argument, de curve van het glas ligt voornamelijk bij het montuur en niet specifiek bij het glas zelf (immers wij passen vaak het glas aan op het montuur, niet het montuur op het glas). Ik snap dat een vlak glas mooier kan zijn, maar door de tegennatuurlijke reflecties van het licht op het glas is voor ons de reden dat wij bijna nooit vlakke glazen in een bril plaatsen. Daarnaast zal het met de bolling uiteindelijk wel meevallen gezien de sterkte. Een argument die geen stand zou mogen houden bij deze sterktes.

Maar Ferdinand, hoe zit het dan met het getal van Abbe?

Ik heb mijn concullega echter niet gehoord over het getal van Abbe en kleurschifting, en dat vind ik een enorm kwalijke voor een optiekzaak. De stelregel in de optiek is, des te hoger de brekingsindex, des te lager het getal van Abbe, des te meer kleurschifting je krijgt. En dames en heren, kleurschifting levert zo onmetelijk veel asthenope klachten op, dat ik daar spontaan hoofdpijn van zou krijgen. En omdat toeval niet bestaat, laat deze dame dan last hebben van asthenope klachten die ik wijdt aan kleurschifting.

Ik heb haar terug gestuurd naar de optiekzaak in kwestie met de vraag of deze dame mij de oplossing wou doormailen zodat ik kon meekijken… Het antwoord? Kunnen we alsjeblieft deze optiekzaak diskwalificeren van de term optiekzaak?

De geboden “oplossingen” waren het volgende, aan de brekingsindex kan het niet liggen, dat is volledige onzin. Ze kunnen de bril ronder zetten om schitteringen te verminderen. De klant moet maar beter gaan wennen aan het kijken door de bril. Of onder eigen risico er toch maar een 1.6 glas plaatsen zonder teruggaaf van een teveel betaald bedrag als dat de oplossing is, want ze koos er immers toch zelf voor?

Ondertussen zitten we in het traject dat er 1.6 glazen geplaatst gaan worden, en ik ben nieuwsgierig of mijn “oppervlakkige” kennis voldoende is om het probleem te tackelen. Een probleem die in theorie bij een goed doordacht glasadvies nooit was voorgekomen.

Mijn glasadvies? R: Enkelvoudig voorraad 1.6 super AR/ L: Enkelvoudig voorraad 1.6 super AR. Niet te moeilijk nadenken, niet overcompliceren van iets wat straight forward is.

En dat prijsverschil 1.67 -> 1.6 dat zouden ze gewoon terug moeten lappen toch?